وبلاگ حقوق بین الملل
» پذیرش به تابعیت ایران و ترک تابعیت ایرانی
پذیرش به تابعیت ایران
پذیرش به تابعیت هر کشوری شرایط و مقررات خاصی دارد و دارای تشریفات و آثاری می باشد. از این رو کشور ما نیز در مواد مختلف قانون مدنی، تشریفات و شرایط پذیرش به تابعیت خود را مشخص نموده است. برای مثال ماده ٩٨٣ قانون مدنی تشریفات پذیرش به تابعیت ایران را تعیین کرده و مطابق این ماده، مقام صالح برای اعطای تابعیت ایران، هیأت دولت است و قبول یا رد تقاضای تابعیت هم در اختیار دولت می باشد.
همچنین قانون مدنی در مواد ٩٧٩ و ٩٨٣ خود شرایطی برای درخواست تابعیت ایران در نظر گرفته است که این شرایط شامل شرط اقامت، شرط لیاقت و شرط مکنت می باشد.
منظور از شرط اقامت این است که اشخاصی که خواهان تابعیت ایران هستند حداقل باید ٥ سال متوالی یا متناوب در کشور ایران سکونت داشته باشند. البته رعایت این شرط برای بعضی از اشخاص ضروری نیست:
_ کسانی که به امور عام المنفعه ایران خدمت شایان کرده باشند.
_ کسانی که عیال ایرانی دارند و از او فرزند دارند.
_ کسانی که دارای مقامات عالی علمی و متخصص در امور عام المنفعه هستند.
منظور از شرط لیاقت این است که اشخاص خواهان تابعیت ایران، باید شایستگی ورود به جامعه ی ایرانی را داشته باشند؛ بنابراین مثلا کسی که از خدمت نظام وظیفه فراری باشد را نمی توان به تابعیت ایران پذیرفت.
همچنین شرط مکنت به این معناست که افرادی که درخواست تابعیت ایران را دارند باید وسایل معیشت کافی یا شغل معین برای تامین معاش خود داشته باشند.
بنابراین ورود به تابعیت ایران دارای شرایط خاصی است و پس از احراز این شرایط، شخص می تواند تبعه ی ایران شود.
ترک تابعیت ایران :
گاهی قضیه ی بالا برعکس می شود و برخی از کسانی که تبعه ی ایران هستند خواهان ترک تابعیت می شوند که در این مورد نیز شرایط خاصی برای ترک تابعیت در نظر گرفته شده که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم:
طبق ماده ٩٨٨ قانون مدنی شخصی که می خواهد تابعیت ایران را ترک کند باید:
_ به سن ٢٥ سالگی برسد؛ اگرچه سن قانونی ١٨ سال است اما قانونگذار فرض را بر این می گذارد که افراد در سن ٢٥ سالگی از تعمق و پختگی بیشتری برخوردارند؛ لذا شرط سنی برای ترک تابعیت ٢٥ سال است.
_ هیات وزرا خروج از تابعیت را اجازه دهند.
_ خدمت تحت السلاح ( خدمت سربازی) را انجام داده باشد.
_ تعهد کند که ظرف ١ سال از تاریخ ترک تابعیت، حقوق خود را بر اموال غیر منقول که در ایران دارد و یا ممکن است بالوراثه دارا شود، ولو قوانین ایران اجازه تملک آن را به تبعه ی خارجه بدهد، به نحوی از انحاء به اتباع ایرانی منتقل کند.
_ در مدت ٣ ماه از ایران خارج شود؛ اگر ظرف این مدت خارج نشود مقامات صالح می توانند امر به اخراج او بدهند و اموالش را به فروش رسانند.
لذا خروج از تابعیت ایرانی نیز با ضوابطی رو به روست و در صورتی که شخص برای ترک تابعیت، مقررات فوق را رعایت نکند، تبعیت خارجی او لغو شده و همچنان تبعه ی ایران شناخته خواهد شد.
